Po 50tce też jest życie, czyli o kandydatach z dużym doświadczeniem i ich trudnościach na rynku pracy

Według raportu GUS za 2023 rok poszukiwanie pracy najwięcej czasu, bo około 10 miesięcy, zajęło osobom w wieku 45-54 lat oraz 55-74 lat. Najkrócej posady szukali młodzi w wieku 15-19 lat, którzy potrzebowali na to 4 miesięcy. Jak widać, dojrzały pracownik nie ma łatwo. Sytuacja powinna się jednak wkrótce zmienić.

Pokolenie silver ofiarą ageizmu?

Dojrzali pracownicy, czyli pokolenie silver, które tworzą osoby 50+, nie są w Polsce grupą szczególnie aktywną zawodowo (tylko kilkanaście procent emerytów pracuje). Przyczyny takiego stanu rzeczy są oczywiście bardzo złożone, ale jedną z istotniejszych jest wciąż obecna niechęć pracodawców do zatrudniania osób w wieku przedemerytalnym i emerytalnym. Pouczające wniosków na ten temat dostarczyło eksperymentalne badanie Ageizm w Polsce przeprowadzone przez Polski Instytut Ekonomiczny. W toku badania okazało się, że do kolejnych etapów rekrutacji starsi kandydaci do pracy (50+) byli zapraszani dwa razy rzadziej niż młodsi, a w przypadku Warszawy nawet czterokrotnie rzadziej. To niewątpliwe najpoważniejsza przeszkoda, jaką muszą wciąż pokonywać na rynku pracy zainteresowani zatrudnieniem reprezentanci pokolenia silver.

Jakie trudności napotyka dojrzały pracownik na rynku pracy?

Niechęć do zatrudnienia dojrzałych pracowników to w praktyce najboleśniejsza trudność dla silversów, którzy wbrew wielu stereotypom wcale nie są technologicznymi analfabetami, korzystają z social media i nie boją się wyzwań. Krzywdzące stereotypowe myślenie skazuje pokolenie silver na trudniejszy bój o angaż i zatrudnienie, wskazując również na takie cechy tej grupy jak: mała elastyczność, niechęć do zmian czy problem z przyswajaniem nowej wiedzy. Tymczasem fakty (i liczne badania np. raport Pokolenie 50+ w pracy – prawda i stereotypy) dowodzą, że generacja silver wcale nie jest obarczona tymi wadami, a dodatkowo wykazuje liczne, potencjalnie ważne dla pracodawców, zalety. Silversi często nie tylko znają języki obce, są wysoko wykwalifikowani i aktywnie korzystają z nowych technologii, ale też są gotowi do podjęcia nauki, dyspozycyjni, wyjątkowo lojalni, zdyscyplinowani i mają doskonale rozwinięte umiejętności miękkie: są komunikatywni, potrafią pracować w grupie i rozwiązywać problemy. Wszystkie te zalety silversów wzbogaca dodatkowo potężne doświadczenie. Stereotypy mają niestety wyjątkowo dużą siłę oddziaływania, a zapisana w polskim Kodeksie Pracy ochrona pracowników w okresie przedemerytalnym potęguje zjawisko dyskryminacji dojrzałych kandydatów do pracy.

Czy zaczniemy dostrzegać potencjał silversów i ich atuty?

Chociaż pracownik 50+ wydaje się nadal niedoceniany na rynku pracy, wiele zmienia się na plus w tym aspekcie wraz z upływem czasu. Jeszcze kilkanaście lat temu pracujący emeryt był prawdziwą rzadkością, dziś coraz większa grupa srebrnego pokolenia planuje zachować aktywność zawodową również na emeryturze. Sytuacja zmienia się. Niestety dość wolno. Z pewnością pomocne są różnorodne programy aktywizacyjne, ale to zmiany w świadomości i sposobie widzenia silversów przez pracodawców wydają się najpilniej potrzebne. Taką metamorfozę w ocenie pokolenia 50+ wyraźnie wspierają badania i doświadczenia firm, które dowodzą efektywności zespołów wielopokoleniowych i doskonałej wzajemnej synergii pracowników reprezentujących różne generacje. Wysoka ocena pracy grup zróżnicowanych wiekowo czy pozytywne rezultaty mentorskiej opieki realizowanej przez doświadczonych pracowników to zjawiska, które skutecznie przekonują pracodawców i rekruterów do silversów. Przemiana w sposobie postrzegania pokolenia silver zostanie zresztą wkrótce wymuszona przez demografię. Spłaszczająca się struktura wiekowa polskiego społeczeństwa oraz brak specjalistów na rynku pracy z pewnością zmotywują pracodawców do zrewidowania swojej postawy wobec osób 50+.